Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć » Nowelizacja ukraińskiej ustawy o mobilizacji a jej wpływ na sytuację obywateli Ukrainy w Polsce

W dniu 18 maja 2024 r. weszły w życie poprawki do ustawy Ukrainy "O obowiązku wojskowym i służbie wojskowej, mobilizacji i rejestracji wojskowej". Tekst ustawy w języku ukraińskim jest dostępny na stronie internetowej Rady Najwyższej Ukrainy.

W niniejszym artykule przedstawimy niektóre zmiany wynikające z ww. ustawy, a także ich wpływ na sytuację osób przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Główne zmiany w ustawie Ukrainy "O zmianach w niektórych aktach ustawodawczych Ukrainy dotyczących niektórych kwestii służby wojskowej, mobilizacji i rejestracji wojskowej"

1. Wiek mobilizacji został obniżony z 27 do 25 lat.

2. Tracą prawo do odroczenia, w szczególności, następujące osoby:

- Rodzice wielodzietni, których zaległości alimentacyjne przekraczają łączną kwotę płatności za trzy miesiące;

- których współmałżonek posiada lekki stopień niepełnosprawności;

- których rodzice współmałżonka posiadają znaczny albo umiarkowany stopień niepełnosprawności i posiadają córkę lub syna, który nie podlega obowiązkowi służby wojskowej;

- studentom, którzy uzyskują wykształcenie na poziomie niższym niż dotychczasowy poziom wykształcenia w kolejności określonej przepisami prawa.

3. Wezwania będą wydawane w formie papierowej. Wezwania elektroniczne nie są przewidziane przepisami prawa. Zmiany mogą być wprowadzane wyłącznie na poziomie aktów Gabinetu Ministrów Ukrainy lub Ministerstwa Obrony Ukrainy.

4. Osoby podlegające obowiązkowi służby wojskowej są zobowiązane do aktualizacji swoich danych uwierzytelniających w ciągu 60 dni od daty wejścia w życie dekretu Prezydenta Ukrainy o ogłoszeniu mobilizacji zatwierdzonego przez Radę Najwyższą Ukrainy (tj. do 16 lipca 2024 r.) za pośrednictwem Terytorialnego Centrum Rekrutacji, Centrum Obsługi Administracyjnej lub profilu elektronicznego osoby podlegającej obowiązkowi służby wojskowej.

5. Rejestracja wojskowa mężczyzn przebywających za granicą jest możliwa za pośrednictwem profilu elektronicznego w rejestrze służby wojskowej, a także za pośrednictwem oficjalnego numeru telefonu lub poczty elektronicznej odpowiedniego Terytorialnego Centrum Rekrutacji.

6. Osoba podlegająca obowiązkowi służby wojskowej, która nie dokonała rejestracji, będzie podlegać ograniczeniom w zakresie usług konsularnych i może zostać ukarana grzywną w wysokości od 17 000 UAH. – 25 500 UAH.

7. Kobiety z wykształceniem medycznym lub farmaceutycznym są zobowiązane do rejestracji do służby wojskowej.

8. Pobór do wojska został zniesiony na Ukrainie. Zamiast tego wprowadzono podstawowe szkolenie wojskowe, w tym w instytucjach szkolnictwa wyższego. Szkolenie to będzie trwało do trzech miesięcy w czasie stanu wojennego i do pięciu miesięcy w czasie pokoju. Począwszy od 1 września 2025 r. wszyscy studenci będą zobowiązani do odbycia takiego szkolenia wojskowego, ale ci, którzy je ukończyli, nie będą mogli zostać zmobilizowani przed ukończeniem 25 roku życia.

9. Osoba, która otrzymała wezwanie do wojska, musi zgłosić się do Terytorialnego Centrum Rekrutacji w terminie określonym w wezwaniu.

10. W przypadku uchylania się od służby wojskowej osoba może zostać zatrzymana w celu doprowadzenia do Terytorialnego Centrum Rekrutacji, a także może zostać jej czasowo ograniczone prawo do kierowania pojazdem.

11. Prywatne pojazdy mogą zostać zarekwirowane na rzecz ukraińskich sił zbrojnych. Jedyny pojazd nie zostanie odebrany.

Aktualizacja danych rejestracji wojskowej mężczyzn przebywających za granicą

Ukraińcy przebywający za granicą muszą zaktualizować swoje dane w ciągu 60 dni od przyjęcia ustawy - do 16 lipca 2024 roku. Aby to zrobić, muszą zgłosić do Terytorialnego Centrum Rekrutacji swoje aktualne dane osobowe - adres zamieszkania, miejsce pracy, numer telefonu, adres e-mail itp.

Szczegółowe informacje - adresy e-mail i numery telefonów Terytorialnego Centrum Rekrutacji - są dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Obrony Ukrainy.

Link do strony Ministerstwa znajduje się tutaj: https://www.mil.gov.ua/kontakti/oblasni-vijskomati.html

Korzystanie z usług konsularnych

Od 18 maja mężczyźni w wieku 18-60 lat, którzy przebywają lub mieszkają za granicą, mogą ubiegać się o usługi konsularne.

Zgodnie z nowymi przepisami, wraz z dokumentami wymaganymi do otrzymania wybranej usługi konsularnej, tacy wnioskodawcy muszą również przedłożyć swój wojskowy dokument rejestracyjny w formie papierowej (WDR) lub elektronicznej (e-WDR).

Poborowi muszą zatem posiadać zaświadczenie o rejestracji w urzędzie poborowym, a osoby podlegające obowiązkowi służby wojskowej i personel wojskowy muszą posiadać wojskowy dowód osobisty lub tymczasowy dowód osobisty.

Papierowe wojskowe dokumenty rejestracyjne będą ważne tylko do czasu uruchomienia elektronicznego rejestru poborowego. Po jego uruchomieniu obowiązywać będą elektroniczne wojskowe dokumenty rejestracyjne, które każdy wnioskodawca będzie mógł utworzyć online w profilu elektronicznym.

Papierowy lub elektroniczny wojskowy dokument rejestracyjny nie może zostać przedłożony w celu skorzystania z usług konsularnych w trzech przypadkach.

Po pierwsze, gdy chodzi o uzyskanie dowodu tożsamości na powrót na Ukrainę (tzw. "białego paszportu").

Po drugie, gdy czynność konsularna jest wykonywana w interesie dziecka, którego drugi rodzic jest cudzoziemcem lub bezpaństwowcem.

Po trzecie, jeśli aresztowany lub uwięziony wnioskodawca ubiega się o usługi konsularne.

Odpowiedzialność osób podlegających obowiązkowi służby wojskowej

Za naruszenie zasad rejestracji wojskowej nakładane są następujące kary:

W okresie specjalnym (wojennym) - grzywna w wysokości od tysiąca do tysiąca pięciuset nieopodatkowanych minimalnych dochodów (17 000 UAH, ponowne wykroczenie - 25 500 UAH. - Artykuł 210 Kodeksu wykroczeń administracyjnych Ukrainy).

Ograniczenie przez sąd prawa do prowadzenia pojazdu podczas mobilizacji w przypadku nieprzestrzegania wymogu Terytorialnego Centrum Rekrutacji i Wsparcia Społecznego w celu wykonania obowiązku (część 8, pkt 15 rozporządzenia w sprawie terytorialnych centrów rekrutacji i wsparcia społecznego ze zmianami z dnia 16.05.2024 r.).

Uchylanie się od poboru do służby wojskowej w okresie mobilizacji, w okresie specjalnym lub do służby wojskowej poprzez pobór osób spośród rezerwistów w okresie specjalnym podlega karze pozbawienia wolności na okres od trzech do pięciu lat (art. 336 Kodeksu karnego Ukrainy).

Podmiotem przestępstwa z art. 336 Kodeksu karnego Ukrainy jest osoba podlegająca obowiązkowi służby wojskowej, która została należycie poinformowana zgodnie z procedurą ustanowioną przez prawo o obowiązku zgłoszenia się do powszechnej mobilizacji przez określonego Centrum Rekrutacji i Wsparcia Społecznego, a osoba ta uchyliła się od poboru do służby wojskowej podczas mobilizacji.

Aby zakwalifikować działania danej osoby z art. 366 Kodeksu Karnego Ukrainy, należy

- stwierdzić bezprawną odmowę poddania się wojskowym badaniom lekarskim;

- odpowiedzialności karnej podlegają osoby podlegające obowiązkowi służby wojskowej, które przeszły badania lekarskie i komisję lekarską, ale odmówiły wstąpienia do wojska.

Obecnie obywatel Ukrainy nie może zostać skazany przez ukraiński sąd za uchylanie się od służby wojskowej lub niewykonanie obowiązku wojskowego pod nieobecność obywatela Ukrainy.

Osoby, którym można odroczyć mobilizację

Począwszy od 18 maja 2024 r., następujące kategorie otrzymają odroczenie zgodnie z ustawą nr 3633 "O zmianach w niektórych aktach ustawodawczych Ukrainy dotyczących niektórych kwestii służby wojskowej, mobilizacji i rejestracji wojskowej":

1. osoby zastrzeżone, które będą podlegać specjalnej rejestracji wojskowej,

2. osoby niepełnosprawne wszystkich grup, potwierdzone przez wojskową komisję kwalifikacyjną (z powtórnym badaniem za 6-12 miesięcy);

3. rodzice trojga lub więcej małoletnich dzieci, pod warunkiem braku zaległości alimentacyjnych za 3 miesiące;

4. matki i ojcowie samotnie wychowujący dzieci;

5. Rodzice i opiekunowie małoletniego dziecka niepełnosprawnego lub dziecka dotkniętego ciężkimi okołoporodowymi zaburzeniami układu nerwowego, ciężkimi wadami wrodzonymi, rzadkimi chorobami sierocymi, chorobami onkologicznymi, onkohematologicznymi, mózgowym porażeniem dziecięcym, ciężkimi zaburzeniami psychicznymi, cukrzycą typu I (insulinozależną), ostra lub przewlekła choroba nerek IV stopnia, dziecko, które doznało poważnego urazu, wymaga przeszczepu narządu, wymaga opieki paliatywnej, co potwierdza dokument wydany przez komisję lekarską zakładu opieki zdrowotnej, ale u którego nie orzeczono niepełnosprawności;

6. rodzice, którzy utrzymują pełnoletnie dziecko ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności;

7. rodzice adopcyjni, którzy mają na utrzymaniu sierotę poniżej 18 roku życia

8. rodzic małoletniego dziecka, jeżeli drugi rodzic pełni służbę wojskową;

9. opiekun osoby uznanej przez sąd za ubezwłasnowolnioną;

10. osoby zaangażowane w stałą opiekę nad chorym małżonkiem, dzieckiem i/lub rodzicami, jeśli osoba ta wymaga stałej opieki zgodnie z opinią lekarską;

11. osoby, których jeden z rodziców posiada znaczny albo umiarkowany stopień niepełnosprawności, pod warunkiem, że nie ma innych osób, które nie podlegają obowiązkowi służby wojskowej i są zobowiązane do ich utrzymania zgodnie z prawem;

12. wnuki, które są zaangażowane w stałą opiekę nad dziadkami (dziadkiem albo babcią) ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, jeśli dziadkowie nie mają innych bliskich krewnych,

13. osoby, które mają współmałżonka ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności;

14. osoby, które mają współmałżonka z lekkim stopniem niepełnosprawności powstałą w wyniku choroby nowotworowej, braku kończyn, jednego ze sparowanych narządów lub jeśli osoba z lekkim stopniem niepełnosprawności ma chorobę nowotworową, zaburzenia psychiczne, porażenie mózgowe lub inne zespoły paraliżu;

15. osoby, których bliscy krewni zaginęli, zginęli podczas służby wojskowej lub zostali pośmiertnie odznaczeni tytułem Bohatera Ukrainy.

16. osoby, które były przetrzymywane w niewoli i przeszły na emeryturę ze służby w rezerwie (mogą służyć tylko dobrowolnie);

17. naukowcy i nauczyciele, którzy pracują na co najmniej 0,75 etatu w swoim głównym miejscu pracy;

18. mężczyźni w wieku poniżej 25 lat, którzy ukończyli podstawowe szkolenie wojskowe lub zasadniczą służbę wojskową (pobór jest możliwy tylko za ich zgodą).

Niektórzy urzędnicy służby cywilnej są również uprawnieni do odroczenia. Nie będą oni podlegać mobilizacji:

- posłowie

- sędziowie

- rzecznik do spraw praw człowieka ;

- przewodniczący i inni członkowie Izby Rachunkowej;

- urzędnicy dyplomatyczni;

- pracownicy organów administracji wojskowej, jednostek wojskowych Ministerstwa Obrony, Sił Zbrojnych, Państwowej Służby Transportu Specjalnego, Państwowej Służby Łączności Specjalnej i Ochrony Informacji, Służby Bezpieczeństwa Ukrainy, Służby Wywiadu Zagranicznego, Gwardii Narodowej, Państwowej Służby Granicznej, Departamentu Ochrony Państwa, aparatu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych;

- Państwowej Służby Granicznej, personelu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i ekspertów służby eksperckiej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

- Osoby podlegające obowiązkowi służby wojskowej, które pracują w organach państwowych, innych organach państwowych i organach samorządu terytorialnego.

Jak ubiegać się o odroczenie mobilizacji na Ukrainie?

Wniosek o odroczenie od mobilizacji składa się do Terytorialnego Centrum Rekrutacji w miejscu rejestracji na piśmie. Osoba podlegająca obowiązkowi służby wojskowej (z wyjątkiem osób zastrzeżonych przez władze) osobiście składa wniosek do przewodniczącego komisji w formie zatwierdzonej uchwałą Gabinetu Ministrów Ukrainy nr 560 z dnia 16 maja 2024 roku. Do wniosku należy dołączyć dokumenty (lub ich kopie) potwierdzające prawo do odroczenia.

Wzór wniosku o odroczenie znajduje się w załączniku nr 4 na stronie 46 Procedury poboru obywateli do służby wojskowej w czasie mobilizacji i w okresie specjalnym.

Link do Procedury znajduje się tutaj.

Możliwość uzyskania polskiego dokumentu podróży

Rodzaje dokumentów wydawanych cudzoziemców na terytorium RP reguluje art. 226 Ustawy z dnia 12 grudnia 2023 r., w świetle którego cudzoziemcowi może być wydany m. in. polski dokument podróży.

W ramach art. 252 Ustawy z dnia 12 grudnia 2023 r. obywatel Ukrainy, który przebywa w Polsce na podstawie:

zezwolenia na pobyt stały;
zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE;

2a. zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 186 ust. 1 pkt 9 (tzn. zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności, w przypadku cudzoziemca, który bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie tego zezwolenia przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej wydanej w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 23 (wiza krajowa lub wiza Schengen wydana w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe), i posiada obywatelstwo określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 5 (obywatelstwo Republiki Białoruś));

3.ochrony uzupełniającej;

4.zgody na pobyt ze względów humanitarnych,

w sytuacji, gdy utracił swój dokument podróży albo którego dokument podróży uległ zniszczeniu bądź utracił ważność, a nie jest możliwe otrzymanie przez cudzoziemca nowego dokumentu podróży.

Z powyższego wynika, iż, po pierwsze, obywatel Ukrainy, przebywający w Polsce na podstawie korzystania z ochrony czasowej (status UKR) bądź też zezwolenia na pobyt czasowy nie jest uprawniony do wnioskowania o wydanie polskiego dokumentu podróży ze względu na brak spełnienia przez niego kryterium podmiotowego Ustawy. Po drugie, obywatel Ukrainy, przebywający w Polsce na podstawie ww. tytułów pobytowych, musi wykazać, iż utracił swój paszport zagraniczny, bądź uległ on zniszczeniu lub utracił ważność, a nie ma możliwości otrzymania przez niego paszportu.

Pytanie, czy nowelizacja ukraińskiej ustawy o mobilizacji i jej wpływ na sytuację osób, podlegających obowiązkowi wojskowemu, spełnia przesłankę braku możliwości otrzymania paszportu zagranicznego, pozostawiamy otwarte. Podkreślenia wymaga jednak fakt, że to wnioskodawca musi wykazać, iż nie jest w stanie uzyskać nowego dokumentu. Jak słusznie stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku o sygn. IV SA/Wa 1001/17, obowiązek wykazania faktu niemożności uzyskania nowego dokumentu podróży spoczywa na wnioskodawcy. Co za tym idzie, nie można przyjąć, iż to organy powinny samodzielnie badać i dążyć do wyjaśnienia, czy cudzoziemiec ma możliwość uzyskania dokumentu podróży czy też nie (zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o sygn. akt IV SA/Wa 1990/17). W tym celu, organ rozpatrujący wniosek o wydanie polskiego dokumentu podróży, może wezwać cudzoziemca do przedstawienia odpowiedniego zaświadczenia z placówki dyplomatycznej.

Po drugie, subiektywna i nieuzasadniona obawa skarżącego przed kontaktami z placówką kraju pochodzenia nie może stanowić przeszkody w zapytaniu o możliwość wydania dokumentu podróży (zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o sygn. akt IV SA/Wa 1932/20). W tym samym wyroku, Sąd stwierdził, iż brak podjęcia przez cudzoziemca jakichkolwiek starań w przedmiocie uzyskania nowego dokumentu podróży uniemożliwia stwierdzenie, że nie ma możliwości jego uzyskania, a powyższe nie może wynikać z niechęci do kontaktów z władzami kraju pochodzenia.

Po trzecie, należy zaznaczyć, iż przez brak możliwości rozumie się niemożność obiektywną, tzn. trwałą i niezależną od wnioskodawcy (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, sygn. akt IV SA/Wa 1706/17, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, sygn. akt IV SA/Wa 1001/17, a także J. Chlebny red., Prawo o cudzoziemcach, Warszawa 2006, s. 173).

Więcej o polskim dokumencie podróży w języku ukraińskim przeczytasz na stronie Centrum.

Mobilizacja a ochrona międzynarodowa

O procedurze udzielenia ochrony międzynarodowej w Polsce przeczytać można na naszej stronie w języku ukraińskim: https://www.pomocprawna.org/pomoc-prawna

Zwracamy uwagę, iż ani obowiązek aktualizacji danych w ukraińskim rejestrze wojskowym, ani faktyczna niemożność uzyskania paszportu zagranicznego z powodu braku realizacji tegoż obowiązku nie stanowi samoistnej, automatycznej przesłanki udzielenia ochrony międzynarodowej w Polsce.

W przypadku obywateli Ukrainy, uciekających z kraju z powodu konfliktu zbrojnego, podstawą do nadania ochrony uzupełniającej, zgodnie z art. 15 pkt 3 Ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest poważne i zindywidualizowane zagrożenie dla zdrowia lub życia wynikające z powszechnego stosowania przemocy wobec ludności cywilnej w sytuacji międzynarodowego lub wewnętrznego konfliktu zbrojnego.

Dokumenty, które obywatel Ukrainy jest zobowiązany posiadać podczas pobytu na terytorium RP

W związku z wybuchem konfliktu zbrojnego na terytorium Ukrainy i dużym napływem osób z Ukrainy do polskiego porządku prawnego wprowadzono Ustawę z dnia 12 marca 2022 o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Ustawa określa, m. in. szczególne zasady legalizowania pobytu obywateli Ukrainy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zasady zatrudnienia, zasady korzystania przez obywateli Ukrainy z opieki medycznej, świadczeń społecznych.

Na mocy Ustawy z dnia 15 maja 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw, od dnia 1 lipca 2024 r., numer PESEL ze statusem UKR, jako potwierdzenie korzystania przez nią z ochrony czasowej w Polsce, nadaje się w oparciu o ważny dokument podróży. W dotychczasowym brzmieniu Ustawy (do 1 lipca 2024 r.), w przypadku gdy osoba z Ukrainy nie posiadała ważnego dokumentu podróży, numer PESEL mógł zostać nadany w oparciu o inny dokument, na podstawie którego dało się potwierdzić tożsamość osoby.

W świetle Ustawy osoby, które nabyły PESEL ze statusem UKR, okazując inny dokument pozwalający na ustalenie tożsamości, zobowiązane są potwierdzić swoją tożsamość w dowolnym organie wykonawczym gminy na podstawie ważnego dokumentu podróży w ciągu 60 dni od daty wydania tegoż dokumentu. Ustawa nie wprowadza negatywnych konsekwencji bądź sankcji za niedopełnienie ww. obowiązku, lecz nie może to prowadzić do wniosku, iż nabycie paszportu zagranicznego dla osoby, która go nie posiada, jest fakultatywne.

Obowiązek posiadania paszportu zagranicznego przez cudzoziemca, również przez obywatela Ukrainy, wynika również z Ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach: “Cudzoziemiec w okresie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany posiadać ważny dokument podróży oraz dokumenty uprawniające go do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są wymagane”.

Obowiązek przeprowadzenia kontroli legalności pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spoczywa na organach Straży Granicznej oraz Policji.

Przypominamy, iż dokumentem potwierdzającym legalny pobyt obywatela Ukrainy ze statusem UKR, a także wykorzystywanym do stwierdzenia jego tożsamości, jest certyfikat elektroniczny Diia.pl (art. 10 Ustawy; rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 października 2023 r. w sprawie określenia procedur oraz usług, w których dokument elektroniczny oraz certyfikat mogą być wykorzystywane do stwierdzania tożsamości obywatela Ukrainy). Więcej o Diia.pl przeczytasz na naszej stronie.

Brak posiadania przez obywatela Ukrainy ze statusem UKR ważnego dokumentu podróży utrudnia jego codzienne funkcjonowanie, np. założenie konta bankowego, wynajem mieszkania lub podjęcie pracy, ale i rzutuje na możliwość dalszej legalizacji jego pobytu na tym terytorium. W przypadku ubiegania się przez taką osobę o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy (przypominamy, iż na moment pisania niniejszego artykułu obywatel Ukrainy ze statusem UKR może uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy i pracę (1), zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (2), zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej (3), zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną (4), zezwolenie na pobyt czasowy dla członka rodziny obywatela RP (5)), jest ona zobowiązana do przedstawienia ważnego paszportu zagranicznego w czasie złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia, jak również w czasie odbioru karty pobytu (art. 106 ust. 2 i art. 231 ust. 2 Ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach). Tylko w szczególnie uzasadnionych wypadkach, gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania, może przedstawić inny dokument potwierdzający tożsamość (art. 106 ust. 3 i art. 231 ust. 3 Ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach).

Obywatel Ukrainy, korzystający w Polsce z ochrony czasowej (status UKR), jest uprawniony do podróżowania w ramach Unii Europejskiej, a także do przekroczenia jej granic zewnętrznych, na podstawie ważnego paszportu zagranicznego oraz certyfikatu elektronicznego Diia.pl (art. 10 ust 7 Ustawy; aktualizacja wykazu dokumentów pobytowych, o których mowa w art. 2 ust. 16 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice, 2021/C 126/01). Brak ww. dokumentów może prowadzić do uznania pobytu obywatela Ukrainy ze statusem UKR poza Polską za nielegalny, a co najmniej za niezwiązany z działaniami wojennymi na terytorium Ukrainy.